Kedi ve Köpeklerde Su Tüketimi, insanlarda olduğu gibi çok önemlidir. Düzenli ve yeterli miktarda su tüketimi bizler için nasıl önem taşıyorsa diğer tüm canlılar için de hayati önem taşıyor. Bizler gibi, kedi ve köpeklerimizin de yeteri kadar su içtiğinden emin olmalıyız çünkü yeterli miktarda, günlük su tüketimi küçük dostlarımız için de çok önemli. Vücuttaki işleyişin sağlıklı olabilmesi için belirli bir miktar sıvı şart, böylece vücut için gerekli hidrasyon yani sıvı alımı sağlanıyor, aksi halde yani yeterli sıvı alınamadığında, dehidrasyon denilen durum ortaya çıkıyor.
Tıpkı insanlarda olduğu gibi hayvanların da vücutlarının çoğunluğu sudur, bir kedinin veya köpeğin vücudunun üçte ikisi sudur, yani vücut fonksiyonlarının yeterli ve doğru çalışabilmesi, tüketilen su miktarına bağlıdır. Fakat vahşi doğada sürekli su içemeyen atalarından kalma alışkanlıkları yüzünden küçük dostlarımız su içme konusunda çok da istekli değiller. Bu durum birçok kronik rahatsızlığa neden oluyor, bu nedenle düzenli ve yeterli su tüketmek onlar için de çok önemli.
Kalpten böbreklere, akciğerlerden bağırsaklara kadar tüm organların çalışabilmesi için su olmazsa olmaz. Ayrıca su böbrekleri temizleyerek toksinlerin atılmasını sağlıyor, bu nedenle az su tüketimi böbreklerde kum ve taş sorununa neden oluyor. Hidrasyon yani su, elektrolitlerin beyinde ilgili yerlere iletmesini sağladığından, sağlıklı bir psikoloji için de gerekli. Beyindeki elektrolitleri olması gerektiği dengede tutan su, aynı zamanda vücut için gerekli olan mineral ve sıvının dengesini de sağlıyor ve koruyor. Onların mutluluğu için her gün temiz bir kaba yeteri kadar temiz su koymayı unutmayın.
Yeteri kadar su içen kedi ve köpeklerin gözleri parlak, ayrıca cildi esnek olur.
Eğer cildi esnekse, parmağınızı bastırıp çektiğinizde cilt rengi beyazdan normale hemen dönüyorsa yani damarlardaki kan akışı normal görünüyorsa evcil dostunuz yeteri kadar su tüketmiş demektir. Yeterli miktarda su içen kedi ve köpeklerin idrarı genellikle kokusuz, açık sarı ve berrak görünümlüdür.
Kedi ve köpeklerde tüketilmesi gereken suyun miktarı elbette ki değişiyor. Hatta kedi veya köpeğinizin herhangi bir kronik şikâyeti varsa ya da su tüketimini belirleyen herhangi başka özel bir durumu varsa, evcil dostunuzun ne kadar su içmesi gerektiğiyle ilgili mutlaka bir uzmana danışın. Beslenme şekli de su tüketimine etki eden bir başka etken.
PEKİ, SU NEDEN ÇOK ÖNEMLİ?
Çünkü su vücutlarındaki tüm kimyasal süre için olmazsa olmaz. Su, akciğerlerden böbreklere kadar tüm organların fonksiyonlarında hayati önem taşır. Kana karışan su hücrelere besin ve oksijen taşıyarak iç organların çalışmasına yardımcı olur, iç organları nemli tutarak vücut ısısını dengeler ve korur, ayrıca böbreklerin toksinleri atmasına olanak sağlar. Küçük dostumuzun metabolizmasını düzenleyen tüm hayati süreçler suya ihtiyaç duyar. Hormonların düzenli salgılanmasından tutun sinir sisteminin düzgün çalışmasına dek vücuttaki tüm yaşamsal faaliyetler yeterli miktarda su olmadan gerçekleşemez. Bu durumda susuz kalmak onlar için de büyük bir tehlike. Biz nasıl düzenli ve yeterli su tüketimine dikkat etmeliysek, onların ne kadar su tükettiğine de özen göstermeliyiz.
Kedi veya köpeğinizi su içmeye teşvik etmek için;
- Su kabının ve suyun temiz olduğundan emin olun. Ne kediler ne de köpekler kirli suyu içmezler.
- Su kabını mama kabının yanına koyun.
- Sıcak havalarda suyuna buz küpleri atabilirsiniz.
- Suyu her gün düzenli olarak değiştirin, eğer su kabı kirli ise mutlaka temizleyin.
- Özellikler kediler içmek iççin akan suyu tercih eder, bu yüzden ona bir su şelalesi satın alabilirsiniz.
- Plastik kaplar suyun tadını değiştirir, plastik yerine cam ya da porselen deneyebilirsiniz.
KÖPEĞİM GÜNDE NE KADAR SU İÇMELİ?
Aslında bu sorunun cevabı birçok etkene bağlı olarak değişiyor. Köpeğinizin yaşı, büyüklüğü ve ne kadar hareket ettiği ve ne ile beslendiği, içmesi gereken su miktarını değiştiriyor. Eğer köpeğinizi kuru mama ile besliyorsanız, kuru mama, konserve (yaş) mamadan daha çok su ihtiyacına neden olacaktır. Eğer kronik bir şikâyeti yüzünden düzenli ilaç kullanıyorsa, böbreklerin sağlıklı çalışabilmesi için düzenli olarak, tavsiye edilen oranda ( en az 1,5 litre veya daha fazla) su tükettiğine dikkat etmelisiniz.
Yavru köpekler sıvı ihtiyacını anne sütünden de sağladığı için daha az su tüketebilir ama anne sütü sonrasında bu durum kontrollü olmalıdır. Yavruluktan, yani annesinin desteğinden henüz kurtulmuş genç köpeğinize su içme alışkanlığını kazandırmalısınız. Genç bir köpeğin her 2 saatte bir, yarım bardak kadar su içmesi gerekir. Metabolizmaları hızlı çalışır ve çok hareketlidirler bu yüzden düzenli olarak belli bir miktar su tüketmelidirler.
Yetişkin köpekler her gün ortalama 1,5 litre su tüketmelidir ama daha önce de belirttiğimiz üzere bu ortalama miktar köpeğinizin yaşı, büyüklüğü, beslenme tarzı ve egzersiz yoğunluğuna bağlıdır. Eğer köpeğiniz yeteri kadar su içmezse bu durum dehidrasyona, yani vücudun aşırı susuz kalmasına neden olur.
KEDİM GÜNDE NE KADAR SU İÇMELİ?
Kedilerde de durum çok farklı değil. Onların da elbette ki evcil hayatın getirdiği koşullar karşısında, vahşi doğadakine oranla daha çok ve düzenli suya ihtiyacı oluyor.
Yavru kediler, anne sütü içtikleri dönemde sıvı ihtiyaçlarını anne sütünden karşılıyor fakat anne sütünden kesildikten sonra düzenli su içmeleri gerekiyor. Yavru kediler tıpkı yavru köpekler gibi aşırı hareketli ve oyuncu olduklarından çok su içerler, her zaman oyun alanlarında temiz ve kolay içebilecekleri bir kapta bir bardak kadar su bulundurmak gerekir.
Yetişkin kediler günde en az 1 bardak su içmelidir. Bu miktar tükettiği kuru mama miktarına bağlı olarak artabilir. Yediği kuru mama miktarının en az 4 katı su içmelidir. Yaş mamalar % 70’ e yakın sıvı içerir ama kuru mamalarda oran % 10’ dur. Bu sebeple kuru mama ile besleniyorsa yeteri kadar su içtiğinden emin olmalısınız. Ayrıca genç bir kediniz varsa ya da yaşlı olmasına rağmen hareketliyse yine düzenli olarak günde en az 1 bardak su içmesine özen gösterin. Eğer düzenli kullandığı bir ilacı ya da kronik bir rahatsızlık varsa bu miktar artabilir, böyle bir durumda mutlaka bir veterinere danışmalısınız. Eğer kediniz yeteri kadar su içmezse bu durum tıpkı köpeklerdeki gibi dehidrasyona yani vücudun aşırı susuz kalmasına neden olur.
KEDİLERDE VE KÖPEKLERDE DEHİDRASYON
Kedinizin veya köpeğinizin aşırı susuz kalmış olması demektir. Kedi ve köpeklerin susuz kalmaması gerekir. Susuz kalması birçok yaşamsal sorunu ortaya çıkarır. Böbrek rahatsızlığı ya da diyabet sorunu gibi kronik şikâyetleri olan kedi veya köpekler özellikle susuz kalmamalıdır. Susuz kalan kedi ve köpeklerde susuzluğa bağlı dehidrasyon denilen bir durum gelişir. Bu durum uzun sürerse organlar zarar görebilir ve en sonunda da iflas edebilir.
Belirtileri;
- Kuru bir ağız çevresi ve kurumuş diş etleri (diş etleri kurumuş, yapışık ve solgun görünür.)
- Uyuşuk ve depresif bir ruh hali
- İştah kaybı
- Ciltte esneklik kaybı
- Yüksek kalp atışı
- Göz yuvarlarında çökkünlük ve kuruluk
- Kuru bir burun
Özellikle; böbrek hastası, diyabet gibi metabolik rahatsızlıkları olan ya da kanser hastası olan kedi ve köpeklerin tükettiği su miktarına dikkat edilmelidir. Aynı şekilde, hamile veya emziren kedi ve köpekler de düzenli olarak yeterli miktarda su içmelidir. Eğer evinizde yeni bir anne adayı veya yeni anne olmuş bir küçük dostunuz varsa, su kâsesini sık sık kontrol etmeyi unutmayın.
Eğer küçük dostunuzda dehidrasyon gözlemliyorsanız hemen bir veterinerden yardım alın. Veterinere ulaşana dek, su içirmeyi deneyin, içmeyi reddediyorsa ya da içemiyorsa ağzına şırıngayla nazikçe su sıkmayı deneyebilirsiniz, ıslak havlu ile yüzünü nemlendirebilirsiniz. Veterineriniz gerekli müdahaleyi yaparken, büyük ihtimalle kan ve idrar tahlili veya bazı patolojik testler yaparak durumun nedenini anlayacaktır.
KEDİ VE KÖPEKLERDE AŞIRI SU TÜKETİMİ
Aşırı su tüketimi de az su tüketimi kadar tehlikelidir. Hatta su zehirlenmesi olarak da bilinir. Gerekenden fazla su içilmesi (overhydration), kedi ve köpeklerde oldukça ciddi sorunların habercisi de olabilir çünkü kedinizin veya köpeğinizin aşırı su tüketmesi birçok hastalığın da belirtisi olabilir. Eğer şu belirtileri gözlemliyorsanız;
- Uyuşukluk
- Bulantı
- Koordinasyon kaybı
- Sersemlik
- Sendeleme
- Damarların görünümünde belirginleşme
- Büyümüş göz bebekleri
- Aşırı salyalanma
- Kusma
Derhal veterinerinize danışın. Bazen yavru köpekler, polidipsi (polydisia) da denilen çok su içme eğiliminde olabilirler. Fakat çok su içmesi, metabolizmasında değişikliklere neden olabiliyor. Aşırı su tüketme eğilimi böbreklerin çalışmasındaki anormalliklerin, rahimde iltihaplanmanın, diyabetin veya cushing sendromunun da nedeni olabiliyor. Eğer kediniz veya köpeğiniz aşırı su tüketiyorsa, aşırı idrara çıkıp çıkmadığını da kontrol etmeniz gerekiyor.
İlaçlar da aşırı su tüketimine neden oluyor. Antienflamatuvar ilaçlar, özellikle prednizon gibi kortizol içeren astım ilaçları, ülseratif kolit gibi bağırsak rahatsızlıkları ve kalp hastalıkları için kullanılan ilaçlar aşırı su içme eğilimine neden olabilir.
REFERANSLAR
- PetMD , How Much Water Should a Dog Drink?, October 16, 2020, from https://www.petmd.com/dog/nutrition/evr_dg_the_importance_of_water
- Hill’s Pet Nutrition, How Much Water Should Dogs & Cats Drink Each Day?: Hill’s Pet, January 10, 2021, from https://www.hillspet.com/pet-care/nutrition-feeding/how-much-water-should-dogs-and-cats-drink
- How Much Water Should a Puppy Drink? | Purina® Canada, How to Prevent and Treat Puppy Dehydration, January 10, 2021, from https://www.purina.ca/articles/puppy/health/prevent-puppy-dehydration
- American Kennel Club, Is Your Puppy Drinking Enough Water?, January 10, 2021, from https://www.akc.org/expert-advice/health/puppy-drinking-enough-water/
- The Pets KB, Why does my dog drink so much water?, January 01, 2021, from https://petskb.com/why-does-my-dog-drink-so-much-water/
- Vetwest Animal Hospitals, Thirsty cat – is it just hot or is something up?, March 25, 2020, from https://www.vetwest.com.au/pet-library/thirsty-cat-is-it-just-hot-or-is-something-up#:~:text=A%20cat%20should%20drink%20on,ensure%20their%20body%20functions%20properly.
- Purina, Do Cats Drink Water? Cat Hydration & Dehydration Prevention, January 10, 2021, from https://www.purina.com/articles/cat/health/guide-to-cat-hydration
- Purina, Why Is Your Cat Drinking Lots of Water?, January 10, 2021, from https://www.purina.co.uk/cats/health-and-nutrition/symptoms-to-watch-out-for/cat-drinking-lots-of-water